آبکاری نیکل:
نیکل یکی از مهم‌ترین فلزاتی است که در آبکاری به کار گرفته می‌شود. تاریخچه آبکاری نیکل به بیش از صدها سال پیش بازمی‌گردد این کار در سال ۱۸۴۳ هنگامی‌که R.Rotlger توانست رسوبات نیکل را از حمامی شامل سولفات نیکل و آمونیوم به دست آورد آغاز گردید بعدازآن Adams اولین کسی بود که توانست آبکاری نیکل را در موارد تجاری انجام دهد. نیکل رنگی سفید شبیه نقره دارد که کمی متمایل به زرد است و به‌راحتی صیقل پذیر و دارای خاصیت انبساط و انقباض٬ جوش‌پذیری بوده و مغناطیسی است.
آبکاری با نیکل اساساً به‌منظور ایجاد یک‌لایه براق برای یک‌لایه بعدی مانند کروم و به‌منظور فراهم آوردن جلای سطحی خوب و مقاومت در برابر خوردگی برای قطعات فولادی٬ برنجی و حتی بر روی پلاستیک‌هایی که با روش‌های شیمیایی متالیزه شده‌اند به کار می‌رود. مواد شیمیایی که در الکترولیت‌های نیکل به کار می‌روند عبارتنداز:
نمک فلزی (مهم‌ترین آن‌ها سولفات نیکل است و همچنین از کلرید نیکل و سولفومات نیکل نیز استفاده می‌شود).
نمک رسانا (برای بالا بودن قابلیت رسانایی ترجیحاً از کلریدها مخصوصاً کلرید نیکل استفاده می‌شود).
مواد تامپونه کننده)برای ثابت نگه‌داشتن PH اصولاً اسید بوریک به‌کاربرده می‌شود).
مواد ضد حفره‌ای شدن (برای جلوگیری از حفره‌ای شدن به الکترولیت‌های نیکل موادی اضافه می‌کنند که مواد ترکننده نامیده می‌شوند). سابقاً از مواد اکسیدکننده به عنوان مواد ضد حفره استفاده می‌شد.
آبکاری نیکل برای کاربردهای تزیینی، مهندسی و شکل‌دهی الکتریکی به کار می‌رود. در این فرایند از طریق کنترل ترکیب و پارامترهای عملیاتی محلول می‌توان خواص رسوب الکتریکی را در دامنه وسیعی تغییر داد. حدود 80% آبکاری نیکل برای موارد تزیینی و 20% آن برای اهداف مهندسی و شکل‌دهی الکتریکی است. مصرف سالانه نیکل برای آبکاری تقریباً 81700 تن در سال است که حدود 12% مصرف سالانه نیکل است.
آبکاری تزیینی نیکل:
محلول‌های آبکاری تزیینی نیکل حاوی افزودنی‌های آلی هستند که مواد فوق فرایند کریستالیزاسیون الکتریکی را به‌گونه‌ای تغییر می‌دهند که پوششی صاف و براق (مثل آینه) مستقیماً از محلول رسوب کند. قبل از این‌که حمام‌های آلی مصرف شوند در موارد تزیینی رسوب الکتریکی نیکل از طریق پرداخت مکانیکی صاف و براق می‌شد. این روند از سال 1870 تا 1945 ادامه پیدا کرد. برای این‌که از زرد و کدر شدن نیکل در اتمسفر باز (فضای آزاد) جلوگیری شود. در اوایل سال 1925 روی پوشش‌های پرداخت‌شده نیکل، لایه‌نازکی از کروم به‌صورت الکتریکی رسوب داده شد که در اوایل دهه 1950 روی پوشش‌های پرداخت‌شده نیکل، لایه‌نازکی از کروم به‌صورت الکتریکی رسوب داده شد که در اوایل دهه 1950 به توسعه پوشش‌های چندلایه نیکل منجر گشت. پوشش‌های نیکل چندلایه همراه با پوشش کرومی ریز گسسته قادرند بیشتر فلزان، آلیاژها، پلاستیک‌های پوشش پذیر و سایر مواد را در درازمدت محافظت کرده و ظاهر آن‌ها را بهبود بخشند.
آبکاری مهندسی نیکل:
کاربردهای مهندسی آبکاری نیکل شامل مواردی است که ظاهر براقی لازم ندارند. رسوب‌های مهندسی نیکل معمولاً بدون گوگرد بوده و ظاهر کدری دارند. این پوشش‌ها برای بهبود مقاومت خوردگی و سایش، بازسازی قطعات ساییده شده یا زیر اندازه، تغییر خواص مغناطیسی، آماده ساختن سطح برای لعاب‌کاری یا برای پوشش‌های آلی در کاربردهای الکتریکی به‌عنوان سد دیفوزیونی و اهداف دیگر به کار می‌روند. این موارد در صنعت شیمی، هسته‌ای مخابرات، الکترونیک و کامپیوتر کاربرد فراوان دارد.
منبع (کتاب مهندسی آبکاری فلزات / گردآورنده و مترجم : اسرافیل بشارت)
